‘100. Yılında Ameli Elektrik Sergisi’ İstanbul’un elektrik yolculuğuna ışık tutuyor
Ameli Elektrik Dergisi, kuruluşunun 100. yılında İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Paribu iş birliğinde yürütülen proje kapsamında dijital restorasyon ile günümüze taşındı. Enerji Müzesi’nde açılan “100. Yılında Ameli Elektrik Sergisi” Silahtarağa Arşiv’de muhafaza edilen dergi sayılarının restore edilmiş bir seçkisini ziyaretçilerle buluşturuyor. Sergi 24 Mayıs’a kadar açık olacak.
Osmanlı’nın kent ölçekli ilk elektrik santrali olan Silahtarağa Elektrik Santrali’nin arşivine ait seçili materyaller İstanbul Bilgi Üniversitesi ve Paribu iş birliğinde dijitalleşiyor. 1925-1935 yılları arasında elektriğin geniş kitlelere tanıtılması amacıyla yayımlanan Ameli Elektrik Dergisi, kuruluşunun 100. yılında bu proje kapsamında dijital restorasyon ile günümüze taşındı.
İstanbul Bilgi Üniversitesi bünyesindeki Silahtarağa Arşiv’de muhafaza edilen dergi sayılarının restore edilmiş bir seçkisi “100. Yılında Ameli Elektrik Sergisi”nde ziyaretçilerle buluşuyor. Serginin açılış etkinliği İstanbul Bilgi Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkan Yardımcıları Mehmet Can ve Prof. Dr. M. Remzi Sanver, İstanbul Bilgi Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. M. Ege Yazgan, Paribu Kurucu ve CEO’su Yasin Oral’ın katılımıyla Enerji Müzesi’nde yapıldı.
“İstanbul Elektrik ve Tramvay Şirketleri” tarafından 67 sayı olarak basılan ve ilk 29 sayısı Osmanlıca ve Fransızca olarak yayımlanan Ameli Elektrik Dergisi, Türkiye Cumhuriyeti’nin posta yoluyla dağıtılan ilk dergisi olma özelliği taşıyor. Sergi, tamamı restore edilmiş veya yeniden üretilmiş dergi kapakları, dergide yer alan reklamlar, karikatürler, illüstrasyonlar ve çeşitli içeriklerle Ameli Elektrik Dergisi’nin 20. yüzyıldaki renkli dünyasını günümüze taşıyor.
Elektrik abonelerinin evlerine gönderiliyordu
Ameli Elektrik Dergisi’nin Cumhuriyet’in devlet bürokrasisi tarafından yayımlanan ilk reklamcılık ve iletişim dergisi olduğunu belirten İstanbul Bilgi Üniversitesi Özel Projeler Müdürü Amed Gökçen, “1932 yılında 42.500 aboneye sahip olan Ameli Elektrik Dergisi, elektriğin geniş kitlelere tanıtılması ve kullanımının teşvik edilmesi için kilit bir rol oynadı. Derginin büyük bölümünü oluşturan ilanlar, reklamlar, ürün tanıtımları ve yazı dizileri; elektrik kullanımının yaygınlaşmasıyla değişen ‘modern’ ev yaşamını, hane içindeki cinsiyet rollerini ve yeni tüketim toplumunu çarpıcı biçimde yansıtıyor. Gündüz gibi aydınlatılmış güvenli sokaklar, teknolojik gelişmeler aracılığıyla yakalanmış olan ekonomik refah ve elektrikli cihazlarla donatılmış evlerinde konfor içinde yaşayan çekirdek aileler ile genç Türkiye Cumhuriyeti, elektrik aracılığıyla ‘modern vatandaşlarına’ yeni bir hayal ve sosyal hayat sunuyordu. Ameli Elektrik Dergisi, bu vizyonu hanelere ulaştırmak için elektrik abonelerinin evlerine faturaları ile gönderiliyordu” dedi.
Paribu iş birliğinde Ameli Elektrik Dergisi sayılarının restorasyonun yanı sıra “Silahtarağa Sözlü Tarih” ve “İstanbul Paftaları” projelerini de sürdürdüklerini belirten Gökçen, “Silahtarağa Elektrik Santrali’ne ait arşiv İstanbul Bilgi Üniversitesi koleksiyonunun kıymetli bölümlerinden birini oluşturuyor. 2 milyondan fazla evrak, plan, harita ve fotoğrafın yer aldığı Silahtarağa Arşiv kent ölçeğinde sürdürülen akademik faaliyetler açısından önemli bir boşluğu dolduracak. İstanbul Bilgi Üniversitesi ile Paribu iş birliği bu koleksiyonun araştırmacılara ulaşmasını amaçlaması açısından da oldukça özel bir yere sahip.” diye belirtti.
Paribu Kurucu ve CEO’su Yasin Oral ise “Elektriğin İstanbul’a gelmesi, toplumsal ölçekte etkili bir teknolojik devrim niteliği taşımakta. Elektriğin kullanımının mümkün kılınması ve ardından bu teknolojinin geniş kitlelerce kullanılmasıyla, tüm inovasyonların da önü açılmış oldu. Bugün geldiğimiz noktada elektriğin hayatımızdaki yeri yadsınamaz. Ameli Elektrik Dergisi de teknolojik imkanlar sayesinde dijitalleştirildi ve bugün bizlerle buluşturuldu. Bir teknoloji şirketi olarak bu sürecin bir parçası olmaktan ötürü mutluluk duyuyoruz.” diyerek görüşlerini dile getirdi.